Όπως είδαμε σε πρόσφατο άρθρο μας για την έννοια του hoovering, ένας ναρκισσιστής θα χρησιμοποιήσει κομπλιμέντα, δώρα, ψεύτικες υποσχέσεις, ενοχές, ακόμη και απειλές για να προσπαθήσει να σε φέρει πίσω στη ζωή του. Είναι σημαντικό ν’ αναγνωρίζεις τις συμπεριφορές που συνιστούν το hoovering γι’ αυτό που είναι (χειριστικές τακτικές για να σε ρουφήξουν ξανά πίσω στην τοξική σχέση) και να διατηρήσεις απόσταση για να προστατέψεις τον εαυτό σου, την ενέργεια και τα συναισθήματά σου. Γιατί, ακόμη και αν ένας ναρκισσιστής επιστρατεύσει την καλύτερη και πιο γοητευτική εκδοχή του εαυτού του και τις πιο υπέροχες συμπεριφορές, το πιθανότερο είναι ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα θα επιστρέψει πίσω στο να είναι και πάλι τοξικός. Ας δούμε, λοιπόν, κάποιες από τις απαραίτητες στρατηγικές αντιμετώπισης του hoovering.

Αναγνώρισε το μοτίβο

Η ναρκισσιστική κακοποίηση (και έπειτα από το hoovering) ακολουθεί ένα κυκλικό μοτίβο που ξεκινά από την εξιδανίκευση για να καταλήξει και πάλι στην απαξίωση. Ο ναρκισσιστής μπορεί να σε “περιλούσει” με κοπλιμέντα, δώρα και απολογίες για να σε τραβήξει ξανά πίσω στη ζωή του αλλά αφού ενδώσεις θα αρχίσει σταδιακά ξανά να σε κριτικάρει και να επανέρχεται σε όλες εκείνες τις τοξικές συμπεριφορές που πληγώνουν και ταλαιπωρούν. Μπορεί να είναι δελεαστικό, ίσως ακόμη και συναρπαστικό, αλλά είναι μάλλον καλύτερη ιδέα να μην αφήσεις να σε πείσουν να επιστρέψεις στην τοξική σχέση.

Βάλε όρια

Θέτοντας ξεκάθαρα όρια και επικοινωνώντας τα με αυτοπεποίθηση, κάνεις σαφές ποια συμπεριφορά είναι επιτρεπτή για σένα και ποια δεν είναι.

Προστάτεψε τον χρόνο και την ενέργεια σου

Μπορεί να νιώσεις την ανάγκη να προσπαθήσεις να επιδιορθώσεις τη σχέση κάνοντας παράλληλα ξεκάθαρο ποιες είναι οι ανάγκες σου. Παρόλο που αυτό είναι ok, “είναι σημαντικό να θέσεις όρια σχετικά με το χρόνο και την ενέργειά σου” εξηγεί η ψυχολόγος Aimee Daramus. Για παράδειγμα, “αν τους έχεις πει δύο και τρεις φορές τί χρειάζεσαι και δεν εννοούν να το κατανοήσουν, απoδέξου ότι δεν πρόκειται να αλλάξουν” τονίζει.

Επίλεξε τη συναισθηματική αποστασιοποίηση

Οι ναρκισσιστές πάντα θα προσπαθήσουν να σε ελέγξουν συναισθηματικά. Προσπάθησε να παραμείνεις συναισθηματικά αποστασιοποιημένος/η ώστε οι λέξεις και οι πράξεις τους να μην σε επηρεάζουν.

Κράτησε (και πρακτικά) απόσταση

Αν χρειαστεί, μείνε μακριά από το πρόσωπο αυτό ώστε οι απόπειρες hoovering να μην αποβούν αποτελεσματικές. Λίγος (ή και περισσότερος) χώρος και χρόνος μακριά τους μπορεί να σου δώσει την ευκαιρία να ισορροπήσεις και θα μειώσει την επίδραση της προσπάθειάς τους ν’ ασκήσουν επιρροή πάνω σου. Η ψυχολόγος Θέκλα Πετρίδου συστήνει επίσης ν’ αποκλείουμε και την πρόσβαση στα social media μας, με την απλή -αλλά αποτελεσματικότατη- κίνηση του blocking.

Απόφυγε το “δούναι” με τους ναρκισσιστές

Απόφυγε να δώσεις οτιδήποτε σε έναν ναρκισσιστή. “Μην τους κάνετε χάρες ή μην τους (ξανα) δανείσετε π.χ χρήματα αν δεν σας τα επιστρέφουν” λέει η dr. Daramus “ειδάλλως, θα συνεχίσουν να σας χρησιμοποιούν για να καλύπτουν τις ανάγκες τους”.

Κάνε καταγραφή των πράξεων τους

Μπορεί κανείς, αν θέλει, να κρατήσει ένα μίνι ημερολόγιο ή χρονικό της χειριστικής ή κακοποιητικής συμπεριφοράς. Αυτά τα “τεκμήρια” μπορούν να φανούν χρήσιμα στην περίπτωση που αναζητήσεις αποδείξεις για να λάβεις νομικά ή άλλα προστατευτικά μέτρα.

Υπενθύμισε στον εαυτό σου ότι δεν φταις εσύ

Πολλοί άνθρωποι συχνά σκέφτονται ότι κάτι πάει στραβά με τους ίδιους για να έχουν ελκύσει κάποιον χειριστικό άνθρωπο στη ζωή τους, λέει η Aimee Daramus εξηγώντας ωστόσο ότι “οι ναρκισσιστές μπορούν να προσεγγίσουν οποιονδήποτε, αναζητώντας κάποιον που να είναι ευάλωτος. Δεν είναι δικό σου το φταίξιμο, ούτε και οφείλεται σε κάποιο δικό σου ελάττωμα. Το ελάττωμα το έχει ο ναρκισσιστής”.

Αναζήτησε υποστήριξη

Η πρακτική ή -και- συναισθηματική υποστήριξη από αγαπημένους ανθρώπους όπως οι φίλοι ή τα μέλη της οικογένειας μας, μπορεί να είναι πολύ βοηθητική. Επιδίωξε την επαφή με ανθρώπους που θέλουν το καλό σου και μπορούν να σε βοηθήσουν να παραμείνεις δυνατός/ή. Δεν είναι τυχαίο ότι οι ναρκισσιστές πολύ συχνά προσπαθούν να μας απομονώσουν αποκόπτοντας μας από τον οικογενειακό και φιλικό μας περίγυρο. Αν δυσκολεύεσαι να διαχειριστείς την κατάσταση, είναι καλή ιδέα να αναζητήσεις επαγγελματική βοήθεια από κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας που εξειδικεύεται σε θέματα ναρκισσισμού.

Μην αγνοείς τη σημασία της ψυχοεκπαίδευσης

“Το δε προνοείν και προλαμβάνειν κρείττον εστί του θεραπεύειν” σύμφωνα με τη σοφή ρήση του Ιπποκράτη. Η πρόληψη είναι εξίσου σημαντική και η ψυχοεκπαίδευση πάνω σε θέματα που αφορούν τον ναρκισσισμό και τις επιπτώσεις του, μπορεί να σε βοηθήσει να κατανοήσεις καλύτερα τις δυναμικές των σχέσεων και πώς να αντιμετωπίσεις παρόμοια ζητήματα. Γι’ αυτό το σκοπό, κανάλια στο YouTube όπως της ψυχολόγου Θέκλας Πετρίδου ή τo DoctorRamani της ψυχολόγου Ramani Durvasula είναι ιδανικά!