Οι σχέσεις με τα πεθερικά έχουν την δική τους -εύλογα, κάπως πιο πολύπλοκη- δυναμική. Μιλάμε εξάλλου για πολύ σημαντικούς και αγαπημένους ανθρώπους στη ζωή του συντρόφου μας που έχουν όμως τις δικές τους διαφορετικές προσεγγίσεις στη φιλοσοφία τους για τη ζωή και την οικογένεια, με τις οποίες καλείσαι να συνυπάρξεις -περισσότερο ή λιγότερο. Η αγγλόφωνη έκφραση “the family you’ re marrying into” – η οικογένεια στην οποία παντρεύεσαι, σε ελεύθερη μετάφραση- είναι τόσο, μα τόσο, εύστοχη: είναι γεγονός ότι η ιστορία της οικογένειας στην οποία μεγάλωσε ο σύντροφός μας έχει σημαντική επίδραση και στη δική μας συντροφική σχέση.

Όταν, ωστόσο, έχεις να αντιμετωπίσεις μία ναρκισσίστρια πεθερά η δυναμική στη σχέση αγγίζει νέα επίπεδα πολυπλοκότητας ενώ μπορεί να γίνει εξουθενωτική για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Ναι, η ναρκισσίστρια πεθερά θα μπορούσε να είναι κάλλιστα μία από τις τοξικές “Επτά θανάσιμες πεθερές” -για να θυμηθούμε την επιτυχημένη κωμική τηλεοπτική σειρά που χάρισε γέλιο αλλά, ενίοτε, και συναισθηματική ταύτιση σε ουκ ολίγες τηλεθεάτριες!

Μα, η διαταραχή ναρκισσιστικής προσωπικότητας αποτελεί μία επίσημη διάγνωση, σύμφωνα με το DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) που μόνο ένας ειδικός μπορεί να κάνει, θα πεις και θα έχεις απόλυτο δίκιο… Ωστόσο, συχνά μία τέτοια διαταραχή παραμένει αδιάγνωστη καθώς οι πιο πολλοί ναρκισσιστές δεν αντιλαμβάνονται το πρόβλημα στη συμπεριφορά τους ή στον χαρακτήρα τους. Τούτου λεχθέντος, μία επίσημη διάγνωση δεν είναι πάντοτε απαραίτητη για να αναγνωρίσεις αν κάποιος είναι ναρκισσιστής, παρατηρεί η ψυχοθεραπεύτρια Natalie Jambazian που εξειδικεύεται στην θεραπεία από την ναρκισσιστική κακοποίηση.

Προσθέτει, επίσης, ότι μια και ο ναρκισσισμός ως όρος περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα, πιθανόν κάποιος να μην εμπίπτει σε μία πλήρη διάγνωση ναρκισσιστικής προσωπικότητας ακόμη και αν εκδηλώνει κάποια ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά. Οι πιο “κλασικές” ενδείξεις ότι έχει να κάνεις με έναν ναρκισσιστή είναι η “έλλειψη ενσυναίσθησης, μεταμέλειας ή τύψεων εκ μέρους του έπειτα από μία κακή συμπεριφορά και η μη ανάληψη ευθύνης. Επίσης, μπορεί να προβάλλει τις ανασφάλειές του στους άλλους, να θυματοποιεί τον εαυτό του και να κατηγορεί μονίμως τους άλλους. Συχνά, οι ναρκισσιστές είναι εγωιστές και εκδηλώνουν ελεγκτικές συμπεριφορές” εξηγεί η Jambazian.

Τα χαρακτηριστικά της ναρκισίστριας πεθεράς

Μιλώντας γενικά, οι ναρκισσιστές είναι πολύ εγωκεντρικοί και εστιασμένοι στον εαυτό τους -συχνά, εις βάρος των άλλων. Η ψυχοθεραπεύτρια Leanna Stockard προσθέτει ότι επίσης χρησιμοποιούν χειριστικές τακτικές για να πετύχουν αυτό που θέλουν και είναι ανίκανοι να δούνε την οπτική γωνία ενός άλλου ατόμου. Σύμφωνα με το DSM και πάλι, εμφανίζουν μία αυξημένη ανάγκη για θαυμασμό, ψευδαίσθηση σπουδαιότητας και μεγαλείου και περιορισμένη ικανότητα ή απροθυμία να συμμεριστούν τα συναισθήματα των άλλων -τους οποίους συχνά εκμεταλλεύονται στις διαπροσωπικές τους σχέσεις. Μιλώντας όμως πιο ειδικά, ποια είναι τα χαρακτηριστικά είδη συμπεριφορών που μπορεί να συναντήσεις αντιμετωπίζοντας μία ναρκισσίστρια πεθερά; Ας ανακαλύψουμε δέκα από αυτές, παρακάτω:

1. Αρχικά, μπορεί σου φανεί γοητευτική, σαγηνευτική ή χαρισματική έως ότου κερδίσει την αποδοχή σου

2. Εκφράζει ζηλότυπες συμπεριφορές, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη σχέση του παιδιού της με τον/τη σύντροφο της ζωής του

3. Δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για κακές συμπεριφορές -και τις επιπτώσεις τους- στο απώτερο ή πιο πρόσφατο παρελθόν

4. Γίνεται επιθετική ή εχθρική αν τα πράγματα δεν πάνε όπως τα θέλει, ή μπορεί να προκαλέσει ενοχές για να πετύχει αυτό που επιθυμεί

5. Παραβιάζει γενικώς αποδεκτά ή ξεκάθαρα καθορισμένα προσωπικά όρια

6. Παρεμβαίνει στις ζωές των παιδιών της και στις σχέσεις τους και προσπαθεί να ελέγξει τα πλάνα και τις αποφάσεις τους

7. Χρησιμοποιεί την τριγωνοποίηση προκαλώντας διαμάχες και ανταγωνισμούς ανάμεσα σε μέλη της οικογένειας

8. Δεν νοιάζεται για τα συναισθήματα ή τις εμπειρίες του παιδιού της και μπορεί να είναι απευθείας απορριπτική ως προς αυτά

9. Αναζητά εκδίκηση η κρατά κακίες

10. Απαιτεί εκτίμηση, επαίνους και προσοχή, σε εξαντλητικό βαθμό

Η επίδραση των συμπεριφορών μιας ναρκισσίστριας πεθεράς στους συσχετισμούς της οικογένειας μπορεί να προκαλέσει έντονο στρες και διαπληκτισμούς σε μία συντροφική σχέση, υπονομεύοντας την με πολλούς τρόπους. Πολύ συχνά, παραβιάζονται όρια που αφορούν τον προσωπικό χώρο, τις αποφάσεις ακόμα και το γονεϊκό στυλ με το οποίο το ζευγάρι επιλέγει να μεγαλώνει τα παιδιά του. Γι’ αυτό, σε επόμενο άρθρο μας, αξίζει να διερευνήσουμε πώς μπορεί κανείς να βάλει όρια διασώζοντας τη συντροφική σχέση, την ψυχική ηρεμία και την οικογενειακή γαλήνη, όταν εμπλέκονται και παιδιά.