Κατίνα Παξινού: Η πρώτη Ελληνίδα που κέρδισε Όσκαρ 

Η Κατίνα Παξινού είχε αρχικά αρνηθεί το ρόλο που της χάρισε το πολυπόθητο αγαλματίδιο. H Ελληνίδα ηθοποιός βραβεύτηκε με το Όσκαρ σαν σήμερα πριν από 80 χρόνια.

ΑΠΟ ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΣ

Όταν κάποτε ρώτησαν την Κατίνα Παξινού ποιος είναι ο αγαπημένος της ρόλος εκείνη απάντησε «Δεν υπάρχουν ρόλοι της προτιμήσεως μας, ρόλοι προσφιλείς. Υπάρχει μονάχα ένας ρόλος, δηλαδή εκείνος τον οποίο υποδυόμαστε σε μια δεδομένη στιγμή. Γίνεται κανείς ένα με το πρόσωπο  που ενσαρκώνει στο θέατρο. Το ίδιο συμβαίνει με κάθε καινούριο ρόλο». 

Όταν ξέσπασε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, η Κατίνα Παξινού  βρισκόταν στο Λονδίνο όπου εμφανιζόταν στο θέατρο και έτσι δεν μπορούσε να επιστρέψει στην Ελλάδα. Έφυγε για την Αμερική στην οποία ταξίδεψε με ένα αντιτορπιλικό. 

«Ο συνομιλητής μου, με ρώτησε από την άλλη άκρη του ακουστικού, εάν είχα παίξει στον κινηματογράφο. Απάντησα «όχι». Με ρώτησε τότε αν ήθελα να πάω στο Χόλιγουντ και απάντησα πάλι «όχι».

Εκεί έπαιξε με επιτυχία στο Μπρόντγουεϊ, το έργο όμως που την επέβαλε σε διεθνή κλίμακα και που της χάρισε το 1944 βραβείο β’ γυναικείου ρόλου από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου ήταν το «Για ποιον χτυπά η καμπάνα», μεταφορά του λογοτεχνικού έργου του Χέμινγουεϊ, που εξελισσόταν στον Ισπανικό Εμφύλιο στο οποίο υποδυόταν το ρόλο της φλογερής πατριώτισσας Πιλάρ 

Αρχικά όταν την προσέγγισαν για να της προτείνουν τον ρόλο, η Παξινού ήταν διστακτική. «Ο συνομιλητής μου, με ρώτησε από την άλλη άκρη του ακουστικού, εάν είχα παίξει στον κινηματογράφο. Απάντησα «όχι». Με ρώτησε τότε αν ήθελα να πάω στο Χόλιγουντ και απάντησα πάλι «όχι». Τέλος, με ρώτησε, αν θα ήμουν διατεθειμένη να λάβω, εν πάση περιπτώσει μέρος σε ένα φιλμ της Paramount. Kαι απάντησα πάλι «όχι». 

Ο ρόλος όμως ήταν προορισμένος για εκείνη. Το φιλμ προτάθηκε για εννέα Όσκαρ, η Κατίνα Παξινού όμως ήταν η μοναδική που τιμήθηκε με το βραβείο και έγραψε ιστορία καθώς έγινε η πρώτη Ελληνίδα που τιμήθηκε με το πολυπόθητο αγαλματίδιο.

H Kατίνα Παξινού με τους άλλους νικητές των Όσκαρ την βραδιά της απονομής τον Μάρτιο του 1944. Τους Paul Lukas,  Jennifer Jones και Charles Coburn. (Getty Images/Ideal Image)

Τη βραδιά της απονομής, στις 2 Μαρτίου του 1944, η Ελληνίδα ηθοποιός ξεχώρισε φορώντας μια grecian τουαλέτα του Έλληνα σχεδιαστή με τη μεγάλη διεθνή καριέρα Jean Desses. Παραλαμβάνοντας το Όσκαρ, είπε: «Το δέχομαι για λογαριασμό όλων των συναδέλφων μου του Εθνικού θεάτρου, ζωντανών ή νεκρών». Ο πόλεμος στην Ελλάδα δεν είχε ακόμη τελειώσει.  

Θα ακολουθούσαν και άλλοι σημαντικοί ρόλοι στο Χόλιγουντ σε ταινίες όπως «Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα» και «Ο θείος Σίλας» αν και το 1952 η Παξινού επέστρεψε μαζί με τον Αλέξη Μινωτή στην Ελλάδα για να μεγαλουργήσει σε εμβληματικούς ρόλους του κλασσικού ρεπερτορίου και φυσικά στην Επίδαυρο. Παράλληλα εξακολουθούσε να δέχεται προτάσεις: Το 1960 υποδύθηκε την μητέρα του Alain Delon στην κλασική ταινία του Λουκίνο Βισκόντι «Ο Ρόκκο και τα αδέλφια του». 

Η Κατίνα Παξινού, με την διεθνή λάμψη και αναγνώριση, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 72 ετών στις 22 Φεβρουαρίου 1973, έπειτα από πολυετή μάχη με τον καρκίνο, ο οποίος την ταλαιπώρησε πολύ χωρίς ωστόσο να την εμποδίσει να συνεχίσει να παίζει. Στην γυρίσματα της ταινίας «Το νησί της Αφροδίτης», η μοναδική Ελληνική ταινία στην οποία έπαιξε και η τελευταίας της παρουσία στη μεγάλη οθόνη,  αναμετρήθηκε με τα όρια της παίζοντας με φρικτούς πόνους. Η ασθένεια που την κατέβαλε εξαφανιζόταν όταν έπρεπε κάθε βράδυ να σέρνει ένα κάρο στη σκηνή του θεάτρου για την παράσταση «Μάνα κουράγιο» 

Cover Photo: Getty Images/Ideal Image

SHARE THE STORY