Η άνοιξη είναι, κατά γενική ομολογία, μια υπέροχη, ολάνθιστη, μαγευτική εποχή! Για ένα -περίπου- 20% του ελληνικού πληθυσμού όμως, σύμφωνα με επιδημιολογικές μελέτες, η χαρά του ερχομού της μετριάζεται στη σκέψη ότι ταυτίζεται με την ταυτόχρονη έλευση των ανοιξιάτικων αλλεργιών: της αλλεργικής ρινίτιδας και της επιπεφυκίτιδας (πιο σπάνια και του αλλεργικού άσθματος). Οι αλλεργίες προκύπτουν όταν το ανοσοποιητικό σύστημα ενός ανθρώπου αντιδρά σε υπερβολικό βαθμό σε κάποιες -κατά τα άλλα- αβλαβείς ουσίες του περιβάλλοντος οι οποίες αποκαλούνται αλλεργιογόνα.

Όταν ένας άνθρωπος έχει μία αλλεργία, το σώμα του παράγει κάποια αντισώματα τα οποία μεταφέρονται στα κύτταρα που απελευθερώνουν ισταμίνη (και άλλες χημικές ουσίες) προκαλώντας έντονη ανοσολογική αντίδραση. Η ισταμίνη προκαλεί πρήξιμο στη μύτη και τα μάτια σε μία απόπειρα να εμποδίζει τα αλλεργιογόνα να εισέλθουν στο σώμα αλλά και φτάρνισμα για να τα απομακρύνει από τη μύτη. Οι αλλεργίες της άνοιξης επηρεάζουν την ποιότητα της ζωής μας γι’ αυτό και η συμβουλή γιατρού για την αντιμετώπισή τους κρίνεται απαραίτητη. Καλό είναι μάλιστα αυτό να γίνεται ήδη από τις πρώτες ενδείξεις τους (ενίοτε, ακόμη και προληπτικά όταν γνωρίζουμε ότι πάσχουμε από αυτές) ώστε να τις κρατάει κανείς σε ύφεση και να μην επιδεινωθούν.

Ο ρόλος της γύρης

Με την άνοιξη να οδηγεί σε πλήρη ανθοφορία ολόκληρο το φυτικό βασίλειο, η γύρη είναι σχεδόν παντού τριγύρω μας αυτή την εποχή. Ενώ μερικά φυτά “χρησιμοποιούν” τα έντομα για να μεταφερθεί η γύρη (που ουσιαστικά δεν είναι παρά τα αναπαραγωγικά κύτταρα των φυτών) για -αρκετά- άλλα φυτά αυτό γίνεται μέσω του αέρα. Οι περισσότερες αλλεργικές αντιδράσεις στη γύρη οφείλονται ακριβώς στο γεγονός αυτό ενώ οι πιο συνηθισμένες “πηγές” αλλεργιών που οφείλονται στη γύρη είναι:

Τα δέντρα : Οι λεύκες, τα πεύκα, τα δέντρα που ανήκουν στην οικογένεια των ελαιοειδών όπως ο φράξος (ή μέλια), τα κυπαρισσοειδή, η άλνος (ή σκλήθρα) κ.α.

Τα αγρωστώδη φυτά : όπως το γρασίδι ή τα δημητριακά

Τα αγριόχορτα ή ζιζάνια: (π.χ, περδικάκι ή παριετάρια)

Συμπτώματα

Οι αλλεργίες της άνοιξης μπορούν να προκαλέσουν τα παρακάτω συμπτώματα:

• Κόκκινα, ερεθισμένα ή πρησμένα μάτια που δακρυρροούν

• Φταρνίσματα

• Ρινική καταρροή

• Ερεθισμός και φαγούρα στα μάτια, τη μύτη, τα αυτιά και το στόμα

• Μπουκωμένη μύτη

• Οπισθορρινική καταρροή (η κατάσταση όπου η βλέννα στη μύτη κατευθύνεται προς το πίσω μέρος της μύτης ή του λαιμού)

• Συριγμός, βήχας

• Εξανθήματα – κνίδωση (ουρτικάρια)

Προληπτικά μέτρα

Είναι πρακτικά αδύνατο να εκμηδενίσει κανείς την έκθεση στη γύρη την άνοιξη, ωστόσο είναι πάντα καλή ιδέα να λάβετε υπόψη σας τα παρακάτω tips:

• Αποφύγετε να περνάτε πολύ χρόνο σε εξωτερικούς χώρους όταν τα επίπεδα της γύρης είναι υψηλά (σύσταση που άλλωστε ισχύει και για τη σκόνη από τη Σαχάρα)

• Αν έχετε κήπο, φροντίστε να διατηρείτε κοντοκουρεμένο το γρασίδι καθώς και τα άλλα χόρτα

• Αποφύγετε να βρεθείτε κοντά ή να ακουμπήσετε σε κορμούς δέντρων που είναι σε κατάσταση ξηρής σήψης

• Φορέστε μία ειδική μάσκα προστασίας από τη σκόνη (dust mask) όταν κάνετε κηπουρική

• Κρατήστε τα παράθυρα κλειστά -εάν είναι εφικτό- και χρησιμοποιήστε αντιαλλεργικά φίλτρα στα κλιματιστικά

• Κάντε καθημερινά μπάνιο και λούσιμο για να απομακρύνετε τη γύρη και τη σκόνη από το σώμα σας

• Αλλάξτε και πλύντε τα ρούχα σας μετά από παραμονή σε εξωτερικούς χώρους

• Χρησιμοποιήστε στεγνωτήριο ρούχων (εφόσον αυτό είναι εφικτό) αντί να τα απλώνετε σε εξωτερικούς χώρους

• Βγάλτε τα παπούτσια πριν μπείτε στο σπίτι

• Μπορείτε επίσης να φορέσετε καπέλο και γυαλιά ηλίου όταν βρίσκεστε σε εξωτερικούς χώρους ώστε ν’ αποφύγετε -όσο είναι δυνατόν- να μπει γύρη στα μάτια ή να κατακαθίσει στα μαλλιά

• Βάλτε πιο συχνά ηλεκτρική σκούπα

Θεραπεύοντας τις ανοιξιάτικες αλλεργίες

Τα μέσα για τη θεραπεία των αλλεργιών της άνοιξης μπορεί να περιλαμβάνουν τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής, φυσικές εναλλακτικές θεραπείες ακόμη και την ανοσοθεραπεία.

Φαρμακευτική αγωγή

Τα φάρμακα που συστήνονται πιο συχνά για την αλλεργική ρινίτιδα και επιπεφυκίτιδα είναι τα παρακάτω:

Αντιισταμινικά: Ανακουφίζουν συμπτώματα όπως τα μάτια που φαγουρίζουν, τη ρινική καταρροή και το φτάρνισμα και διατίθενται σε μορφή χαπιών και ρινικών σπρέι.

Ρινικά κορτικοστεροειδή: Πρόκειται για ρινικά σπρέι που μειώνουν την φλεγμονή. Σύμφωνα με τους γιατρούς, θεωρούνται τα πιο αποτελεσματικά φάρμακα για την αλλεργική ρινίτιδα.

Αποσυμφορητικά: Μπορεί να έχουν τη μορφή ρινικού σπρέι, χαπιού ή σιροπιού και ανακουφίζουν τα συμπτώματα, ωστόσο, η μακρόχρονη χρήση τους μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες.

Αντιλευκοτριενικά φάρμακα: Λαμβάνονται σε μορφή δισκίου και μπλοκάρουν την δράση συγκεκριμένων χημικών ουσιών που εμπλέκονται στις αλλεργικές αντιδράσεις.

Σταγόνες για τα μάτια: Προσφέρουν ανακούφιση από την κοκκινίλα, την φαγούρα και το πρήξιμο.

Ρινικά σπρέι: Δεν ανήκουν στην κατηγορία των αποσυμφορητικών ή των κορτικοστεροειδών σπρέι και περιέχουν, συνήθως, φυσικά συστατικά.  Ανακουφίζουν την ξηρότητα των ρινικών κοιλοτήτων και βοηθούν στην πρόληψη των αλλεργικών αντιδράσεων.

Ανοσοθεραπεία

Όταν τα συμπτώματα είναι σοβαρά, ίσως ο γιατρός σας συστήσει την ανοσοθεραπεία (γνωστή και ως απευαισθητοποίηση) που απαιτεί τη διενέργεια κάποιων αλλεργικών δερματικών τεστ και εξετάσεων αίματος. Όταν εντοπίσει σε ποιο είδος γύρης είστε αλλεργικοί, θα επιλέξει το κατάλληλο εμβόλιο. Η ανοσοθεραπεία μπορεί να είναι ενέσιμη ή με υπογλώσσια δισκία.

Φυσικές, σπιτικές και εναλλακτικές θεραπείες

Υπάρχουν κάποιες φυσικές πρακτικές και εναλλακτικές θεραπείες που μπορούν να ανακουφίσουν όσους υποφέρουν από τις αλλεργίες της άνοιξης, όπως οι παρακάτω:

Εισπνοές ατμού: Μία πρακτική μέθοδος που εφαρμόζεται κατ’ οίκον η οποία ενδέχεται να καταπραΰνει και ν’ αποσυμφορήσει τις ρινικές κοιλότητες.

Πλύσεις με αλατόνερο: Βοηθούν στην ανακούφιση της μπουκωμένης μύτης απομακρύνοντας παράλληλα την βλέννα από τις ρινικές κοιλότητες.

Ζεστές ή κρύες κομπρέσες: Μία ζεστή ή μία κρύα κομπρέσα στο πρόσωπο μπορεί να ανακουφίσει τη φαγούρα στα μάτια ή την καταρροή, ωστόσο δεν θεραπεύει από μόνη της την αλλεργία.

Ομοιοπαθητική και Βελονισμός

Δεν υπάρχουν πολλές έρευνες σχετικά με τον τρόπο που οι εναλλακτικές θεραπείες όπως η ομοιοπαθητική και ο βελονισμός βοηθούν στη μείωση των αλλεργιών. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι αναφέρουν ότι βρίσκουν σημαντική ανακούφιση.

*Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: istockphoto.com